Epidermoid kistalar

Epidermoid kistalar (epidermal yoki yog‘ kistalari deb ham ataladi) — teri ostida keng tarqalgan xavfsiz (noxavfli) tuzilmalar. Odatda bunday kistalar sekin o‘sadi, yumaloq yoki oval shaklga ega va keratin deb ataladigan modda bilan to‘ldirilgan — bu oqsil bo‘lib, odatda teri, soch va tirnoqlarda uchraydi.

Epidermoid kistalarning asosiy xususiyatlari:

• Epidermoid kistalarning asosiy xususiyatlari:
  • Odatda kistalar yumaloq shaklda, silliq va ushlab ko‘rilganda elastik bo‘ladi.
  • Kista ustidagi teri normal ko‘rinishi yoki biroz sarg‘ish rangga ega bo‘lishi mumkin — bu tarkibga bog‘liq.
  • Kistaning kattaligi no‘xatdan tortib, diametri bir necha santimetrgacha bo‘ladi.
• Joylashuvi:
  • Epidermoid kistalar yuz, bo‘yin, orqa, bosh terisi va ko‘krakda ko‘proq uchraydi.
  • Ammo ular tananing har qanday qismida paydo bo‘lishi mumkin.
• Belgilar:
  • Epidermoid kistalarning aksariyati og‘riqsiz va noqulaylik tug‘dirmaydi.
  • Infektsiyalanganda kista qizarishi, yallig‘lanishi, og‘riqli bo‘lishi va qo‘lansa hidli quyuq modda ajrata boshlashi mumkin.
  • Ba'zi hollarda keratin chiqishi mumkin bo‘lgan markaziy teshikni (g‘ovakni) ko‘rish mumkin.
• Sabablari:
  • Odatda, kistalar soch follikulasi yoki yog‘ bezi tiqilib qolganida hosil bo‘ladi, bu esa teri ostida keratin to‘planishiga olib keladi.
  • Ular terining shikastlanishi — kesilish, akne yoki jarrohlik aralashuvi natijasida ham paydo bo‘lishi mumkin.
  • Genetik moyillik rol o‘ynaydi: ba'zi odamlarda bunday kistalarga moyillik yuqori bo‘ladi.
  • Ba'zi irsiy sindromlar (masalan, Gardner sindromi) ko‘plab epidermoid kistalar bilan birga kelishi mumkin.
• Davolash:
  • Kuzatish: Aksariyat hollarda, agar kista bezovta qilmasa yoki infektsiyalanmagan bo‘lsa, davolash talab qilinmaydi.
  • Drenaj yoki olib tashlash: Yallig‘lanish yoki noqulaylik bo‘lsa, shifokor kistani ochishi yoki jarrohlik yo‘li bilan olib tashlashi mumkin.
  • Steroid inyektsiyalar: Kista shishgan yoki og‘riqli bo‘lsa, yallig‘lanishni kamaytirish uchun qo‘llaniladi.
  • Muhim: kistani o‘zingiz siqib chiqarishga yoki teshishga urinmang, bu infektsiya yoki chandiqlar paydo bo‘lishiga olib kelishi mumkin.
• Shifokorga qachon murojaat qilish kerak:
  • Agar kista og‘riqli, qizargan yoki shishgan bo‘lsa, bu infektsiyaning belgisi va davolanishni talab qiladi.
  • Agar kista tez o‘ssa yoki shakli o‘zgarsa, boshqa kasalliklarni istisno qilish uchun uni shifokorga ko‘rsatish kerak.
  • Agar kista kosmetik yoki jismoniy noqulaylik tug‘dirsa, jarrohlik yo‘li bilan olib tashlash ko‘rib chiqilishi mumkin.

Xulosa:

Epidermoid kistalar odatda zararsiz bo‘lib, davolashni talab qilmaydi. Ammo infeksiya yoki boshqa muammolar bo‘lsa, tibbiy yordam kerak bo‘lishi mumkin. Teridagi o‘zgarishlarga shubha tug‘ilsa, aniq tashxis qo‘yish va to‘g‘ri davolash usulini tanlash uchun shifokorga murojaat qilish tavsiya etiladi.